Tết Chăm Phtrong của người Ơ Đu

Thứ bảy, 06/04/2019 21:41
(ĐCSVN) - Tết Chăm Phtrong còn gọi là Tết mừng tiếng sấm, một nghi lễ nông nghiệp quan trọng bậc nhất của đồng bào Ơ Đu, thẩm thấu phong tục, tập quán, vẻ đẹp và bản sắc dân tộc Ơ Đu.

Trong một số hoạt động giới thiệu văn hóa truyền thống diễn ra tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô (Sơn Tây - Hà Nội) với sự tham dự của đồng bào Ơ Đu, nghi lễ nông nghiệp này đã được các chủ thể văn hóa giới thiệu với cộng đồng các dân tộc anh em, có ý nghĩa bảo tồn, tôn vinh một phong tục hiếm hoi đang có nguy cơ bị mai một.

Hiện nay việc sống xen kẽ với các dân tộc khác nên phong tục người Ơ Đu đang bị mai một dần, hiện chỉ còn một số người già biết nói tiếng Ơ Đu và truyền dạy lại cho thế hệ sau. Trong phong tục hôn nhân, con gái Ơ đu không được lấy con trai Ơ đu vì quan niệm cùng trong dòng tộc… Những thực trạng đó đang đòi hỏi sự tham gia của các nhà nghiên cứu khoa học, văn hóa, ngôn ngữ để bảo tồn văn hóa dân tộc Ơ Đu, đồng thời gìn giữ sự đa dạng văn hóa Cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Sinh sống lâu đời ở miền núi thuộc tỉnh Nghệ An (vùng thượng lưu sông Cả), tộc người Ơ Đu có khoảng hơn 376 người (theo tổng điều tra dân số năm 2009 Tổng cục thống kê), hiện chưa có chữ viết, hầu hết người Ơ Ðu dùng Khơ Mú, tiếng Thái làm phương tiện giao tiếp.

 

Người Ơ Ðu sinh sống chủ yếu bằng nương rẫy và một phần ruộng nước, lúa là cây trồng chính, ngoài ra họ còn trồng sắn, bầu, bí, ngô, đỗ... Hái lượm và săn bắn có vị trí quan trọng trong đời sống cộng đồng này. Trong ảnh: Nhà ở người Ơ Đu tại “Ngôi nhà chung” của 54 dân tộc anh em.


Để tiến hành nghi lễ quan trọng của cộng đồng, cư dân khắp nơi tề tựu, mổ trâu, lợn, gà mở hội tế trời, ăn mừng tại bản.


Đồng bào có quan niệm một năm mới được bắt đầu bằng mốc nghe tiếng sấm đầu tiên, vào khoảng từ tháng 2 đến đầu tháng 4, nguồn năng lượng siêu nhiên ban tặng báo hiệu cho một mùa gieo trồng mới.


Chủ lễ Lô Văn Cường, bản Vang Môn, xã Nga My (Tương Dương – Nghệ An) thực hiện những nghi thức lễ trước sự chứng kiến của bà con dân tộc Ơ Đu.


Chủ lễ khấn thần sấm đem nguồn nước đến cho bà con sinh sống và trồng trọt, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, con người khỏe mạnh và may mắn.


Những âm thanh nguyên sơ của núi rừng, gợi đưa khách dự về một không gian săn bắn, không gian làm rẫy của người Ơ Đu.


Tết Chăm Phtrong kéo dài từ 5 đến 7 ngày cho đến khi mọi thủ tục cúng lễ thần sấm trong bản làng hoàn tất thì kết thúc.


. Sau phần Lễ là phần Hội, chủ thể lễ hội cùng khách tham dự cùng thưởng thức rượu cần, lễ vật và hòa mình với những điệu vũ truyền thống của người Ơ Đu.

N Dương

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực