Tục “đi sim” người Pa Cô

Thứ ba, 02/07/2019 21:08
(ĐCSVN) - Trong kho tàng văn hóa truyền thống dân tộc Pa Cô, huyện A lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, tục đi sim là một dấu ấn văn hóa tuyệt đẹp về tình yêu của người Pa Cô nơi miền sơn cước.

Theo già làng dân tộc Pa Cô - Pộôc xu (đi sim) là một tập tục lâu đời lưu truyền đến nay. Các chàng trai cô gái Pa Cô đến tuổi trăng tròn sau một ngày lên nương làm rẫy, đêm đêm vào mùa trăng sáng đẹp trời, họ lại nô nức rủ nhau đi sim. Đi sim là dịp để các đôi nam nữ đến tuổi dựng vợ gả chồng tìm hiểu nhau, trao nhau những làn điệu, câu hát, những bản nhạc đắm say lòng người.

Nét đặc sắc trong tục đi sim người Pa Cô đó là, những đôi trai gái dù cùng ăn, ở, sống bên nhau, cùng đắp tấm dèng ấm áp qua đêm trong nhà Xu – căn chòi cách biệt bên ngoài, trong khung cảnh lãng mạn một thời gian dài nhưng họ vẫn giữ gìn tình yêu trong sáng, không vi phạm chuyện “chăn gối”. Bởi người Pa Cô quan niệm đó là điều thiêng liêng, khi yêu nhau phạm chuyện đó thật xấu hổ, Giàng sẽ trừng phạt bằng cách gây ra đau ốm, chết chóc cho gia đình, làng bản. Già làng biết chuyện cha mẹ, gia đình, họ tộc sẽ bị phạt rất nặng. Vì thế các chàng trai cô gái đã đến tuổi trăng tròn, được cha mẹ cho phép đi tìm bạn tình nhưng, tuyệt đối không phạm tục đi sim.

Ngày nay, tục đi sim của người Pa Cô mất dần trong xã hội hiện đại, nhưng những nét đẹp, thơ mộng, lãng mạn, kín đáo và đầy trong sáng của những đêm đi sim luôn là ký ức đẹp không phai với những người đã từng đi qua, và một dấu ấn văn hóa tuyệt đẹp về tình yêu của người Pa Cô nơi miền sơn cước.

 

Đồng bào Pa Cô tái hiện tục đi sim của dân tộc mình tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam,

Đồng Mô (Sơn Tây - Hà Nội).


Vào những đêm trăng sáng, người con trai và con gái Pacô lại tìm đến nơi hò hẹn bên con suối,

những ngôi nhà Xu thơ mộng giữa rừng để cùng trò chuyện.


Người con gái khi đi sim thường đem theo một cái gối và một cái chăn để ngủ lại ở nhà Xu

hoặc những căn lều nhỏ của gia đình ở giữa rừng.


Với chàng trai Pa Cô mang theo chuỗi cườm, hạt mã não.... làm vật ngỏ lời.


Khi các chàng trai đến nơi thì các cô gái đã ngủ trên chòi rồi (nhưng chỉ ngủ giả vờ).

Chàng trai tới không lên thẳng trên chòi mà đứng dưới chân cầu thang hát gọi.


Sau khi được cô gái đáp lại chàng trai Pa Cô lên nhà Xu nơi có cô gái chờ. Khi đã được lên chòi rồi, bên bếp lửa bập bùng, tới nửa đêm nếu ưng chàng trai, cô gái Pa Cô mới mời chàng trai thưởng thức những món ăn mình mang theo. Ngược lại, đến quá giờ này mà cô gái không chịu trao món cỗ tình yêu này thì đồng nghĩa với câu nói “Từ chối lời cầu hôn của chàng”.


Để chiếm được cảm tình cô gái, chàng trai Pa Cô không chỉ hát, mà còn đàn cho thật hay, thật xao xuyến,

dáng vẻ, nét mặt thật dễ thương sao cho cô gái Pa Cô chịu mở lòng với mình.


Mùa sim, các chàng trai Pa Cô tỏ tình bằng nhiều thể loại, có chàng thể hiện bằng giọng hát ngọt ngào tha thiết với các giai điệu như: Cha chấp, Xiềng, Ba bói, Phỉ ku moor hay bằng tiếng đàn abeel, âng krao, âng koái, tireel, khền, tâm preh nỉ non tha thiết.


Điều không thể thiếu trong những lần đi sim là những bài hát giao duyên với ca từ đẹp để bày tỏ nỗi niềm tâm sự, khát khao yêu thương mà những đôi trai gái dành cho nhau. Chính những điệu hát này khiến tình cảm giữa người con trai, con gái ngày càng khăng khít, bền chặt hơn để có thể về thưa với cha mẹ và đi đến một cuộc hôn nhân trọn vẹn.


Sau những mùa sim qua đi, sau khi đã trò chuyện, tìm hiểu nhau, sẽ có những đôi trai gái Pa Cô

 nên duyên vợ chồng.

Thế Dương

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực