Để việc cải cách chính sách tiền lương tạo động lực cho sự phát triển ​

Trên các phương tiện thông tin đại chúng, ông Nguyễn Quang Dũng - Vụ trưởng Vụ Tiền lương, Bộ Nội vụ cho biết: Trong thiết kế cải cách tiền lương sắp tới, chúng tôi đề nghị thiết kế một bảng lương theo chức vụ lãnh đạo; ví dụ: Chức vụ Vụ trưởng được hưởng mức lương 17 triệu đồng. Ai được bổ nhiệm chức vụ này sẽ được hưởng mức lương đó và không phải thi nâng ngạch.

Việc áp dụng một bảng lương theo chức vụ lãnh đạo, ai được bổ nhiệm chức vụ ở mức nào sẽ được hưởng mức lương đó và không phải thi nâng ngạch thiết nghĩ sẽ tạo ra một sự bất cập lớn, không công bằng trong lao động cống hiến và mức hưởng thụ. Một người không phải thi nâng ngạch nhưng lại ung dung hưởng mức lương cao sẽ tạo ra sức ỳ trong tâm thức những người đã được cấp có thẩm quyền bổ nhiệm giữ chức vụ (có thời kỳ đã áp dụng mức lương chức vụ bầu cử nhưng bất cập phải hủy bỏ).

Tuy rằng, bên cạnh việc thiết kế một bảng lương theo chức vụ lãnh đạo, là đồng thời với thiết kế một bảng lương đối với chuyên môn nghiệp vụ, áp dụng chung cho các ngành nghề, những người không giữ chức vụ lãnh đạo. Bảng lương này cũng được thiết kế bảo đảm tiền lương tương ứng với bảng lương của người giữ chức vụ lãnh đạo và thậm chí có một phần khuyến khích những người làm chuyên môn nghiệp vụ có thể phát triển, nhưng không nhất thiết phải đi theo con đường lãnh đạo vẫn có thể tăng lương. Ý tưởng thiết kế một bảng lương đối với người giữ chức vụ lãnh đạo và người không giữ chức vụ lãnh đạo là hay, nhưng khi áp dụng trên thực tiễn có thể sẽ trượt xa so với ý định chủ quan của người làm chính sách.

Khi áp dụng một bảng lương theo chức vụ lãnh đạo, ai được bổ nhiệm chức vụ ở mức nào sẽ được hưởng mức lương đó và không phải thi nâng ngạch, chúng ta cần quan tâm chú ý đến một vấn đề hệ trọng, đó là có thể đã vô tình khuyến khích tệ mua chức, mua quyền.

Vì, xét về tương quan giữa bảng lương theo chức vụ lãnh đạo với bảng lương cho những người không giữ chức vụ lãnh đạo thì những người giữ chức vụ có lợi thế hơn so với những người làm chuyên môn nghiệp vụ. Theo đó, một số đối tượng sẽ bằng mọi giá mua chức, mua quyền để đương nhiên được hưởng mức lương cao, không phải thi nâng ngạch, lại được hưởng các đặc quyền, đặc lợi về chế độ công tác phí, phương tiện phục vụ công tác, được đi công tác bằng phương tiện máy bay, xe hơi riêng,... và rất nhiều đặc quyền, đặc lợi mang tính luật bất thành văn.

Một chuyên viên công tác lâu năm có mức lương cao hơn người có chức vụ nhưng thời gian công tác ít là điều hết sức bình thường. Không thể so bì một người được giao chức vụ lãnh đạo nhưng thời gian công tác còn khiêm tốn mà có mức lương thấp hơn chuyên viên công tác lâu năm, vì người được bổ nhiệm chức vụ do yêu cầu của công tác tổ chức về nhiều yếu tố như cơ cấu, độ tuổi,... nên được bổ nhiệm chức vụ. Còn trên thực tế, một số người có chức vụ chưa chắc đã có sự đóng góp cho tập thể, cơ quan, đơn vị, xã hội bằng chuyên viên. Còn việc thể hiện thứ bậc giữa lãnh đạo với chuyên viên không phải ở mức lương chính của lãnh đạo cao hơn chuyên viên mà thể hiện ở phụ cấp chức vụ lãnh đạo, đi đôi với tầm nhìn, tầm tư duy chiến lược, phong cách và hiệu quả trong công tác (sự chủ động trong tham mưu và chủ động trong tiến hành công việc). 

Theo đó, để bảo đảm công bằng trong đóng góp nghĩa vụ và hưởng thụ quyền lợi, người được bầu hoặc bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo vẫn hưởng chế độ lương chính theo ngạch bậc và hưởng phụ cấp chức vụ lãnh đạo như hiện hành là phù hợp; dù được giao chức vụ lãnh đạo nhưng muốn lương chính cao thì phải thi nâng ngạch mới bảo đảm công bằng.

Để việc cải cách chính sách tiền lương tạo động lực cho sự phát triển, cơ quan chức năng cần nghiên cứu kỹ lưỡng việc xây dựng bảng lương cho phù hợp với điều kiện khách quan, chủ quan của đất nước, nhằm mục đích khắc phục được những bất cập từ trước đến nay và để Đề án cải cách chính sách tiền lương mang tính chiến lược lâu dài./.