Khi nhiệt độ tăng, trẻ sơ sinh sẽ chịu gánh nặng lớn nhất là suy dinh dưỡng và giá lương thực tăng - sản lượng trung bình toàn cầu của ngô (-4%), lúa mì mùa đông (-6%), đậu tương (-3%), và gạo (-4%) đã giảm trong 30 năm qua.
Trẻ em sẽ phải chịu đựng nhiều nhất từ sự gia tăng các bệnh truyền nhiễm - năm 2018 được ghi nhận là năm thứ hai có điều kiện khí hậu thích hợp nhất cho sự lây lan của vi khuẩn gây ra phần lớn các ca bệnh tiêu chảy và nhiễm trùng vết thương trên toàn cầu.
Trong suốt thời niên thiếu, tác động của ô nhiễm không khí sẽ tồi tệ thêm - số người chết yểu do ô nhiễm không khí ngoài trời (PM2.5) đã ở mức 2,9 triệu trên toàn thế giới trong năm 2016 (riêng từ điện than là hơn 440.000); tổng nguồn cung năng lượng toàn cầu từ than tăng 1,7% từ năm 2016 đến 2018, đảo ngược xu hướng giảm.
Biến đổi khí hậu đã gây tổn hại đến sức khỏe của trẻ em thế giới (Ảnh minh họa: tuoitre.vn)
Các sự kiện thời tiết cực đoan sẽ tăng cường vào tuổi trưởng thành, với 152 trên tổng số 196 quốc gia trải qua sự gia tăng số người tiếp xúc với các vụ cháy rừng kể từ năm 2001-2004 và số người trên 65 tuổi bị ảnh hưởng bởi sóng nhiệt vào năm 2018 tăng lên kỷ lục 220 triệu người so với năm 2.000 và tăng 63 triệu so với năm 2017.
Theo đuổi các mục tiêu của Thỏa thuận Paris để kiềm chế sự nóng lên ở mức dưới 2˚C sẽ cho phép một đứa trẻ sinh ra ngày hôm nay lớn lên trong một thế giới đạt mức phát thải bằng không vào lần sinh nhật thứ 31 của người đó và bảo đảm một tương lai khỏe mạnh hơn cho các thế hệ tiếp theo.
Các tác giả kêu gọi đưa vấn đề tác động đối với sức khỏe của biến đổi khí hậu lên hàng đầu trong chương trình nghị sự tại Hội nghị khí hậu (COP25) của Liên hợp quốc vào tháng tới.
Biến đổi khí hậu đã gây tổn hại cho sức khỏe của trẻ em thế giới và có thể sẽ định hình tình trạng sức khoẻ của cả một thế hệ trừ khi thế giới đáp ứng các mục tiêu của Thỏa thuận Paris để hạn chế sự nóng lên ở mức dưới 2˚C, theo một báo cáo mới được công bố trên tạp chí y khoa The Lancet.
Đếm ngược Lancet về sức khỏe và biến đổi khí hậu là một báo cáo phân tích toàn diện hàng năm về những tiến triển trên 41 chỉ số chính, cho thấy cần làm gì để đáp ứng các mục tiêu của Thỏa thuận Paris – hoặc trong điều kiện bình thường – đem lại lợi ích cho sức khỏe con người. Dự án là sự hợp tác giữa 120 chuyên gia từ 35 tổ chức bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Ngân hàng Thế giới, Đại học College London và Đại học Thanh Hoa.
Giáo sư Hugh Montgomery, Đồng chủ tịch của đếm ngược Lancet và Giám đốc của Viện Sức khỏe con người và hiệu suất tại Đại học College London cho biết, “Nhiệt độ kỷ lục được ghi nhận ở khu vực Tây Âu và các vụ cháy rừng ở Siberia, Queensland và California gây ra hen suyễn, nhiễm trùng đường hô hấp và sốc nhiệt. Mực nước biển hiện đang tăng với tốc độ đáng quan ngại. Con cái của chúng ta nhận ra sự khẩn cấp về khí hậu này và yêu cầu hành động để bảo vệ chúng. Chúng ta phải lắng nghe và trả lời.”
Bác sĩ Richard Horton, Tổng biên tập tạp chí The Lancet, kêu gọi cộng đồng y tế toàn cầu hành động: “Khủng hoảng khí hậu là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe của nhân loại ngày nay, nhưng thế giới vẫn chưa thấy phản ứng từ các chính phủ phù hợp với quy mô chưa từng có của thách thức mà thế hệ tiếp theo phải đối mặt. Với việc Thỏa thuận Paris sẽ được thực hiện đầy đủ vào năm 2020, chúng ta không thể chấp nhận được sự không can dự này. Cộng đồng y tế và cộng đồng nghiên cứu toàn cầu cần phải hợp tác với nhau ngay bây giờ và yêu cầu các nhà lãnh đạo quốc tế của chúng ta bảo vệ sức khoẻ của người dân khi còn nhỏ và trong suốt cuộc đời khỏi mối đe doạ sắp xảy ra.”
Các tác giả của Lancet Countdown kêu gọi hành động mạnh mẽ để đảo ngược tác động to lớn của biến đổi khí hậu đối với sức khỏe trong bốn lĩnh vực chính:
- Tiến hành loại bỏ một cách nhanh chóng, khẩn cấp và hoàn toàn nhiệt điện đốt than trên toàn thế giới.
- Đảm bảo các quốc gia có thu nhập cao thực hiện các cam kết tài chính khí hậu quốc tế cung cấp 100 tỷ USD mỗi năm bắt đầu từ năm 2020 để giúp đỡ các nước thu nhập thấp.
- Tăng cường các hệ thống giao thông công cộng và các hệ thống giao thông chủ động dễ tiếp cận, giá cả phải chăng và hiệu quả, đặc biệt là các hệ thống dành cho đi bộ và đi xe đạp, chẳng hạn như tạo ra các làn đường dành riêng cho người đi xe đạp và các dự án cho thuê hoặc hỗ trợ mua xe đạp.
- Đầu tư lớn cho sự thích ứng của hệ thống y tế để đảm bảo những thiệt hại đối với sức khỏe do biến đổi khí hậu gây ra không áp đảo khả năng của các dịch vụ y tế và cấp cứu trong điều trị bệnh nhân.
“Con đường mà thế giới chọn ngày hôm nay sẽ đánh dấu một cách không thể đảo ngược được tương lai của con cái chúng ta,” theo đồng tác giả Tiến sỹ Stella Hartinger đến từ Đại học Cayetano Heredia University, Peru. “Chúng ta phải lắng nghe hàng triệu bạn trẻ - những người đã dẫn đầu làn sóng bãi khoá để yêu cầu thực hiện những hành động khẩn cấp. Sẽ cần 7,5 tỷ người hiện đang sống hành động để đảm bảo rằng sức khỏe của một đứa trẻ được sinh ra ngày hôm nay không bị định đoạt bởi biến đổi khí hậu."
Về Thỏa thuận Paris: Hiện 195 quốc gia đã ký kết Thỏa thuận khí hậu Paris, bắt đầu thực hiện vào năm 2020. Thoả thuận nhằm mục đích giảm tác động của biến đổi khí hậu bằng cách ngăn chặn nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng thêm 2° C so với mức trước thời kỳ công nghiệp, với mục đích tiếp tục hạn chế mức này thấp hơn 1,5° C. Tuy nhiên, thế giới vẫn chưa thống nhất được về cách thức để đạt được các mục tiêu đó và cách thức để các mục tiêu đó được tất cả các quốc gia tài trợ. Về Đếm ngược Lancet: Báo cáo năm 2019 của Đếm ngược Lancet về sức khỏe và biến đổi khí hậu trình bày dữ liệu mới nhất về 41 chỉ số trên năm lĩnh vực: Những tác động của biến đổi khí hậu, phơi nhiễm và khả năng dễ bị tổn thương; lập kế hoạch thích ứng và khả năng phục hồi về y tế; các hành động giảm thiểu và đồng lợi ích về sức khỏe; kinh tế và tài chính; và sự tham gia của công chúng và chính trị. |