Cụ thể, ngày 21/8, tại thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình, Hội thảo Giới thiệu dự án “Thúc đẩy tiếp cận công lý về hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình cùng cộng đồng người nghèo và dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Bình” đã diễn ra. Dự án được triển khai theo Quyết định số 2899/VPUBND-KT ngày 09/8/2019 của văn phòng UBND tỉnh Quảng Bình về chủ trương đồng ý triển khai dự án trên địa bàn tỉnh. Quỹ Phát triển Nông thôn và Giảm nghèo (RDPR) là đơn vị chính triển khai dự án.
Ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa đại diện Dự án và 5 xã triển khai Dự án (Ảnh: PV)
Tại hội thảo ông Nguyễn Ngọc Phương. Phó trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình khẳng định vai trò quan trọng của dự án và đề nghị Dự án phối hợp với Văn phòng Đại biểu Quốc hội tỉnh để tư vấn, kiến nghị và tổ chức những cuộc giám sát. Đây là yếu tố quan trọng để dự án thành công”.
Dịp này, các đại biểu tham dự Hội thảo cũng đã đóng góp nhiều ý kiến tích cực cho báo cáo nghiên cứu đánh giá đầu kỳ dự án về thực trạng bình đẳng giới và bạo lực về giới cũng như góp ý cho kế hoạch triển khai dự án.
Trong khuôn khổ chương trình của Hội thảo, Ban tổ chức đã thành lập Mạng lưới tư vấn pháp luật cộng đồng và thực hiện kí Biên bản ghi nhớ hợp tác thực hiện dự án giữa đại diện lãnh đạo 5 xã với Ban quản lý dự án.
Được biết, Dự án là một trong 14 sáng kiến về chủ đề Bình đẳng giới và gia đình, được Quỹ Thúc đẩy Sáng kiến Tư pháp (Quỹ JIFF) tài trợ thuộc hợp phần của Chương trình “Tăng cường Pháp luật và Tư pháp tại Việt Nam”, gọi tắt là “Chương trình EU JULE” được thực hiện trên cơ sở Hiệp định Tài chính số DCI-ASIE/2014/037-404 đã được ký kết giữa Chính phủ Việt Nam và Liên minh Châu Âu ngày 2/12/2015 và cụ thể hóa tại Quyết định số 2218/QĐ-BTP ngày 18/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
Dự án góp phần thúc đẩy tiếp cận công lý, giảm thiểu các vụ bạo lực trên cơ sở giới và vụ việc vi phạm luật hôn nhân gia đình với phụ nữ dân tộc thiểu số tại tỉnh Quảng Bình. Vùng Dự án gồm 5 xã là xã Trường Sơn, Trường Xuân huyện Quảng Ninh và xã Ngân Thủy, Kim Thủy và Lâm Thủy huyện Lệ Thủy.
Nghiên cứu khảo sát ban đầu cho thấy, tại 5 xã dự án thuộc miền núi của huyện Quảng Ninh và Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình, trong khoảng 12.676 người dân sinh sống, có 74% là dân tộc Vân Kiều, hơn 60% hộ nghèo và cận nghèo ở vùng đặc biệt khó khăn. Với truyền thống phụ hệ, phụ nữ chịu nhiều hình thức bất bình đẳng về giới và bạo lực trên cơ sở giới. Theo điều tra vào năm 2018, có tới 70% phụ nữ dân tộc thiểu số không biết đọc biết viết tiếng phổ thông. Các hiện tượng tảo hôn, tục nối dây, đa thê vẫn còn xảy ra trong cộng đồng dân tộc Vân Kiều. Phụ nữ vẫn thường xuyên bị bạo lực thể xác và tinh thần. Họ không tiếp cận được thông tin pháp luật, không được trợ giúp pháp luật phù hợp vì những rào cản địa lý, ngôn ngữ, mặc cảm giới và tập tục. Cũng theo một báo cáo tại tỉnh Quảng Bình cho thấy, tỷ lệ các cặp tảo hôn trong dân tộc thiểu số chiếm 7% trong 2014, hôn nhân cận huyết 0,6%. Trong 6 tháng đầu năm 2018 có 319 vụ ly hôn, trong đó 70% lý do là bạo lực, trong đó 81% là các vụ bạo lực thể xác.
Căn cứ vào tình hình và nhu cầu thực tiễn, Quỹ Phát triển Nông thôn và Giảm nghèo sẽ phối hợp với hệ thống tư pháp địa phương, các cộng tác viên tư pháp, các luật sư và chính quyền địa phương triển khai dự án tại 5 xã bắt đầu từ tháng 6/2019 sẽ kết thúc cuối tháng 10/2020.
Dự án sẽ hướng tới 4 mục tiêu cụ thể như sau: (1) - Phát triển mạng lưới phổ biến tư vấn pháp luật tự nguyện tại cộng đồng; (2) - Nâng cao nhận thức cộng đồng về luật bình đẳng giới, luật phòng chống bạo lực gia đình, luật hôn nhân và gia đình; (3) - Tư vấn trợ giúp pháp lý về bình đẳng giới, hôn nhân gia đình và bạo lực trên cơ sở giới; 4) - Học hỏi, chia sẻ và tư liệu hóa các bài học kinh nghiệm về tư vấn trợ giúp pháp lý.
Ông Nguyễn Ngọc Phương. Phó trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình phát biểu tại Hội thảo (Ảnh: PV)
Để đạt được mục tiêu đặt ra, Dự án thông qua các hoạt động cụ thể gồm có: Tổ chức Hội thảo phát triển thành viên mạng lưới trợ giúp pháp lý; Tập huấn về kỹ năng tư vấn, trợ giúp pháp lý; Tập huấn kỹ năng truyền thông về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, hôn nhân và gia đình cho cộng tác viên; Tập huấn kỹ năng tiếp cận với cộng đồng cho luật sư, tư vấn viên pháp lý; Xây dựng sổ tay kỹ năng truyền thông pháp luật; Xây dựng sổ tay quy trình tư vấn trợ giúp pháp lý; Xây dựng tài liệu video tuyên truyền cho cộng đồng dân tộc thiểu số về Luật bình đẳng giới, luật phòng chống bạo lực gia đình, luật hôn nhân và gia đình; Tổ chức Truyền thông cho cộng đồng và trẻ em từ 14 đến dưới 18 tuổi về Luật Bình đẳng giới, luật phòng chống bạo lực gia đình, luật hôn nhân và gia đình; Khảo sát nhu cầu tư vấn trợ giúp pháp lý; Tổ chức tư vấn trợ giúp pháp lý ở cộng động (trợ giúp pháp lý lưu động) và; Trợ giúp tư vấn pháp lý ở văn phòng, tư vấn qua điện thoại, tư vấn trực tuyến; Khảo sát các tác động của chính sách hỗ trợ trợ giúp pháp lý; Tổ chức Hội thảo thực hiện chính sách về bình đẳng giới, bạo lực gia đình, hôn nhân và gia đình; Hội thảo lồng ghép kế hoạch trợ giúp pháp lý với Sở Tư pháp; Truyền thông báo chí; Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm tư vấn pháp lý; Tổ chức các cuộc chia sẻ kinh nghiêm giữa các đối tác; Đánh giá thông tin cơ bản đầu kỳ dự án và ; Đánh giá kết thúc dự án.
Dự án được xây dựng dựa trên nền tảng nhằm hướng tới các đối tượng hưởng lợi cụ thể gồm: Phụ nữ, Trẻ em (dưới 18 tuổi), người dân tộc thiểu số và người nghèo (cận nghèo). Các kết quả của dự án được thiết kế để duy trì bền vững sau khi dự án kết thúc, cụ thể như: Xây dựng năng lực (kĩ năng và kiến thức) phổ biến và trợ giúp pháp luật cho hệ thống đội ngũ tư vấn viên pháp luật, công tác viên trợ giúp pháp lý; Duy trì mạng lưới các tình nguyện viên cộng đồng có năng lực để tiếp tục hoạt động cùng các đoàn thể ở thôn xã; Xây dựng mối liên kết thông qua hợp tác phối hợp thực hiện dự án với các cơ quan ngành tư pháp, các tổ chức quần chúng và tổ chức xã hội tham gia hỗ trợ pháp lý cho cộng đồng./.