Iran nối lại việc làm giàu urani tại cơ sở Fordow

Đây là bước cắt giảm cam kết thứ 4 của nước Cộng hòa Hồi giáo này trong bản thỏa thuận hạt nhân lịch sử được ký kết với nhóm P5+1 (gồm: Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga, Mỹ và Đức) năm 2015.

Tuyên bố của Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) cho biết, quy trình bơm khí gas vào các máy ly tâm đã được bắt đầu từ 0 giờ ngày 7/11 theo giờ địa phương (20:30 GMT), sau khi 2.800 kg xi-lanh chứa 2.000 kg UF6 (uranium hexafluoride) được chuyển từ cơ sở hạt nhân Natanz tới cơ sở Fordow – nơi được lắp đặt 1.044 máy li tâm.

Thỏa thuận hạt nhân ký kết năm 2015 (còn được biết đến với tên gọi Kế hoạch hành động chung toàn diện – JCPOA), cho phép Iran vận hành các máy ly tâm IR-1 thế hệ 1 tại cơ sở hạt nhân Fordow mà không sử dụng khí gas urani.

Mới đây, phát ngôn viên của AEOI Behrouz Kamalvandi cho biết, việc bơm UF6 vào các máy ly tâm sẽ được thực hiện dưới vai trò giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA). Việc bơm khí gas vào các máy ly tâm sẽ mất vài tiếng đồng hồ để đạt mức ổn định. Sau bước này, Fordow sẽ nối lại việc làm giàu urani và đạt tới độ tinh khiết 4,5 % vào ngày 9/11 – thời điểm các thanh sát viên của IAEA quay trở lại đây để tái thẩm định.

Cho tới nay, một phát ngôn viên của IAEA cũng xác nhận các thanh sát viên của Liên hợp quốc đang thực hiện nhiệm vụ tại Iran và sẽ báo cáo lại về các hoạt động liên quan.

Trước đó, ngày 5 /11, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã lần đầu tiên công bố về việc Iran sẽ thực hiện bước cắt giảm thứ 4 trong JCPOA. Ngày 6/11, nhà lãnh đạo này tiếp tục thông báo trên Twitter rằng việc bơm khí gas vào các máy ly tâm sẽ sớm được khởi động.

Về phía Iran đã tỏ rõ lập trường rằng, việc nước này cắt giảm các cam kết không phải là hành động vi phạm JCPOA mà được thực hiện dựa trên các điều 26 và 36 trong bản thỏa thuận.

Nếu muốn sở hữu nhiên liệu ở cấp độ vũ khí, Iran cần làm giàu urani ở mức tinh khiết 90%./.