Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách vấn đề kiểm soát vũ khí
và an ninh quốc tế - bà Andrea Thompson. (Ảnh: C-Span)
Thông tin trên đã được Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách vấn đề kiểm soát vũ khí và an ninh quốc tế - bà Andrea Thompson đưa ra trong cuộc gặp gỡ các quan chức Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Brussels (Bỉ), tối 16/1.
Lời cảnh báo về khả năng rút khỏi INF đã được Mỹ đưa ra từ năm ngoái, tuy nhiên, thời điểm cụ thể để chấm dứt việc tuân thủ Hiệp ước ký kết từ hơn 3 thập kỷ trước với Nga đã được Mỹ công bố sau khi các vòng đàm phán về INF giữa hai nước tại Geneva (Thụy Sĩ) kết thúc ngày 15/1 trong bầu không khí “đáng thất vọng".
Trong khi đó, Nga lại cáo buộc Mỹ đang hành động theo hướng “cường điệu hóa sự việc”.
Phát biểu trước báo giới, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov khẳng định, Moscow vẫn đang tuân thủ nghiêm túc Hiệp ước INF.
Ngày 16/1, truyền thông Nga đang tải một bài phỏng vấn Tổng thống Vladimir Putin phát đi thông điệp rõ ràng rằng “Nga không quan tâm tới một cuộc chạy đua vũ trang mới”, song cũng không quên phát lời cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng tới Mỹ trước kịch bản rút khỏi INF.
Trước đó, phía Mỹ đã bác đề nghị của Nga về việc kiểm tra một hệ thống tên lửa mới của nước này mà Washington nghi là có tầm bắn vượt quá giới hạn cho phép của INF. Bà Thompson cho rằng, Mỹ đã yêu cầu Nga công khai thông tin minh bạch về các thiết bị tên lửa của nước này từ hơn 5 năm trước, và việc Moscow đưa ra đề xuất kiểm tra một hệ thống tên lửa mới của nước này là “chưa đủ”. Phía Mỹ yêu cầu Nga phá hủy hệ thống tên lửa được biết đến với tên gọi 9M729.
Bà Thompson nêu rõ, hiện Nga và Mỹ vẫn chưa lên kế hoạch nối lại đối thoại về INF trước thời hạn chót, ngay cả khi đại diện ngoại giao của hai nước sẽ tiến hành thêm các cuộc gặp gỡ trong tương lai, gồm cả việc cùng tham gia Hội nghị thượng đỉnh Hội đồng Nga - NATO vào tuần tới. Đại diện này của Mỹ cảnh báo, nếu Nga không tỏ rõ thiện chí tuân thủ INF vào thời hạn chót, thì Mỹ sẽ chấm dứt mọi nghĩa vụ đối với Hiệp ước này.
Điều này cũng có nghĩa rằng, các cơ quan quốc phòng Mỹ sẽ được “bật đèn xanh” để khởi động việc nghiên cứu và phát triển các thiết bị tên lửa có tầm bắn từ 500-5.500 km vốn đã từng bị cấm theo tinh thần của INF. Trong thời gian trên, Mỹ sẽ chính thức đưa ra lời thông báo về việc rút khỏi INF từ ngày 2/2 và quyết định này sẽ có hiệu lực từ ngày 2/8 tới.
Phát biểu trong cuộc họp báo thường niên nhằm tổng kết những thành tựu ngoại giao trong năm 2018, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố, Moscow sẵn sàng hành động nhiều hơn nữa để có thể cứu vãn INF. Đại diện ngoại giao này hy vọng, các nước châu Âu khác – vốn quan tâm tới vấn đề này, cũng sẽ không đứng đằng sau lập trường của Mỹ, đưa ra những tuyên bố nhằm đổ mọi lỗi lầm cho phía Nga và bỏ qua sự thật. Nga sẵn sàng cung cấp thêm thông tin để làm sáng tỏ chân tướng sự việc; song vẫn sẽ tiếp tục cố gắng gia tăng tầm ảnh hưởng nhằm hối thúc Mỹ đưa ra một lập trường có trách nhiệm hơn trong quan hệ tới tất cả các nước khác trên thế giới, mà trước tiên là các nước châu Âu./.