Thủ tục hành chính xây dựng gây tốn kém nhất đối với doanh nghiệp

Sáng ngày 17/8, tại Hà Nội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính (TTHC) của Thủ tướng Chính phủ chủ trì Hội nghị “Công bố Báo cáo Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ thủ tục hành chính năm 2018”.

Tiếp tục duy trì và đẩy mạnh nỗ lực cải cách TTHC

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, cải cách TTHC nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và xây dựng nền hành chính kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp là những trọng tâm ưu tiên của Chính phủ từ nhiều năm qua. Năm 2018, một trong những kết quả tích cực của Hội đồng tư vấn cải cách TTHC là xây dựng và hoàn chỉnh Báo cáo đánh giá chi phí tuân thủ TTHC (Báo cáo APCI 2018).

Bộ trưởng cho biết, đây là năm đầu tiên công bố Báo cáo Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ TTHC trong các năm tới, Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ (CPTT) TTHC sẽ thực hiện so sánh mức độ cải cách mà các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện trong năm trước, nhằm giúp các cơ quan quản lý nhà nước ở Trung ương và địa phương xem xét, đo lường được mức độ cải cách của ngành, lĩnh vực, địa phương mình và xác định được những vấn đề cần tiếp tục cải cách cho những năm tiếp theo. Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ TTHC năm sau cũng sẽ tạo động lực giữa các địa phương trong việc cải cách TTHC theo yêu cầu của Chính phủ.

“Những nỗ lực cải cách TTHC cần phải được tiếp tục duy trì và đẩy mạnh nhằm xây dựng được môi trường kinh doanh thuận lợi, không chỉ phấn đấu đứng đầu trong nhóm các nước ASEAN, mà còn vươn lên tiêu chí của các nước nhóm OECD”, Bộ trưởng nhấn mạnh

Ông Trương Gia Bình, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách TTHC cho rằng: Các bộ, ngành, địa phương cần nắm được con số này từ đâu ra để tìm giải pháp rút ngắn TTHC cho DN và có sự so sánh với các địa phương khác làm tốt hơn để tìm nguyên nhân do yếu tố con người hay điều kiện vật chất, hay chưa thực hiện nghiêm túc chỉ đạo Chính phủ… để tiến hành cải cách.

Chi phí trung bình của TTHC Thuế thấp nhất

Báo cáo APCI 2018 với những phân tích đầy đủ các khía cạnh “chi phí” của việc thực hiện chuỗi những TTHC trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, gồm: (1) khởi sự doanh nghiệp/đăng ký kinh doanh; (2) giấy phép, chứng chỉ hành nghề, điều kiện kinh doanh; (3) đầu tư; (4) đất đai; (5) xây dựng; (6) môi trường; (7) thuế; (8) hải quan.

Khảo sát chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ TTHC cho thấy bức tranh thực tế về chi phí tuân thủ của doanh nghiệp khi thực hiện TTHC ở nhiều lĩnh vực.

APCI 2018 ghi nhận tác động tích cực trong việc áp dụng phương thức Chính phủ điện tử thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dịch vụ hành chính công ở các cơ quan thực hiện TTHC.

APCI 2018 cũng ghi nhận rằng để giải quyết gốc rễ vấn đề cải cách TTHC, việc cải cách thể chế ở cấp Trung ương là hết sức cần thiết. Đồng thời, chính quyền địa phương có vai trò quan trọng trong việc đưa chính sách và quy định pháp luật vào cuộc sống.

APCI 2018 cũng xác định yếu tố con người, cụ thể là năng lực và đạo đức công vụ của cán bộ nhà nước là rất quan trọng trong việc giảm gánh nặng về chi phí cho doanh nghiệp, đặc biệt là chi phí thời gian.

Báo cáo cũng đề xuất những ưu tiên cải cách cho các vùng, địa phương phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế ở từng địa phương và vùng kinh tế trọng điểm.

Kết quả khảo sát cho thấy, nhóm TTHC Thuế là nhóm có thứ hạng cao nhất trong 8 nhóm TTHC được khảo sát. CPTT trung bình của TTHC Thuế thấp nhất (khoảng 73,7 nghìn đồng) và chỉ tương đương với 0,58% CPTT trung bình của 8 nhóm TTHC được khảo sát (khoảng 12,7 triệu đồng). Thời gian thực hiện TTHC thuế trung bình là 2,9 giờ chỉ bằng 1,4% thời gian thực hiện TTHC Môi trường (218,4 giờ).

Chi phí trực tiếp của TTHC Thuế được các DN đánh giá là không có hoặc không đáng kể nhờ việc thực hiện TTHC trực tuyến qua mạng internet.

Nhóm thủ tục hành chính (TTHC) Xây dựng là nhóm TTHC có chi phí tuân thủ cao nhất trong nhóm các TTHC. Kết quả khảo sát 309 doanh nghiệp cho thấy CPTT trung bình của TTHC Xây dựng cao nhất (khoảng 64,1 triệu đồng), gấp 869 lần so với CPTT trung bình của TTHC trong lĩnh vực thuế và gấp hơn 5 lần so với CPTT trung bình của 8 nhóm TTHC được khảo sát.

Kết quả khảo sát cho thấy, CPTT trung bình của một TTHC Xây dựng cho thấy sự chênh lệch đáng kể về CPTT giữa các địa phương. Các tỉnh tại vùng KTTĐ Bắc bộ có mức CPTT cao nhất, gấp gần 2,3 lần so với mức trung bình trên cả nước.

Đối với nhóm này, chi phí trực tiếp chiếm phần lớn (93%) trong mức CPTT mà doanh nghiệp phải bỏ ra. Thời gian thực hiện chỉ chiếm 6% trong CPTT của TTHC xây dựng nhưng số thời gian thực hiện này vẫn thuộc top 5 các TTHC tốn nhiều thời gian thực hiện nhất (108,9 giờ), gấp xấp xỉ 37 lần nhóm TTHC Thuế có thời gian thực hiện nhanh nhất.

Chi phí trực tiếp của nhóm này cũng cao nhất, với bình quân mà mỗi DN phải bỏ ra là hơn 59,8 triệu đồng.

Đáng chú ý, các tỉnh tại vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ có mức CPTT cao nhất, gấp gần 2,3 lần so với mức trung bình trên cả nước. Nếu địa phương có chi phí trực tiếp nhiều nhất là 255 triệu đồng thì địa phương có chi phí trực tiếp ít nhất chỉ ở mức rất thấp 440 nghìn đồng.