Triển khai giải phóng mặt bằng Dự án đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông

Ngày 21/2, tại Khánh Hòa, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã chủ trì, chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải phối hợp với UBND các tỉnh, các Bộ, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức Hội nghị “Triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020".

Đây là dự án trọng điểm quốc gia được thực hiện theo Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22 tháng 11 năm 2017 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020. Trước mắt, đầu tư 11 dự án đường bộ cao tốc (03 dự án đầu tư bằng nguồn vốn Ngân sách nhà nước và 08 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư) với tổng chiều dài 654km; tổng mức đầu tư khoảng 118.716 tỷ đồng, đi qua địa phận 13 tỉnh, bao gồm: Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Tiền Giang và Vĩnh Long.

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải trình bày tại hội nghị, tính đến ngày 31/10/2018, Bộ Giao thông vận tải đã hoàn thành phê duyệt 11/11 dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Nội dung triển khai các công việc tiếp theo đến nay như sau:

Về công tác khảo sát thiết kế, cắm cọc, bàn giao cọc giải phóng mặt bằng và mốc lộ giới các dự án: dự kiến hoàn thành cuối quý I, đầu quý II năm 2019. Trong đó, riêng Dự án Cao Bồ - Mai Sơn đã phê duyệt hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng và triển khai cắm xong cọc giải phóng mặt bằng ngoài thực địa, đã bàn giao cho địa phương thực hiện công tác kiểm đếm, đo đạc. Dự án Cam Lộ - La Sơn đang thực hiện việc lập hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng và định vị cắm cọc ngoài thực địa. Các dự án còn lại đang trong bước đấu thầu lựa chọn tư vấn.

Về công tác thiết kế kỹ thuật: dự kiến hoàn thành thiết kế kỹ thuật Dự án Cao Bồ - Mai Sơn trong tháng 4/2019, Dự án Cam Lộ - La Sơn trong tháng 5 năm 2019 và các dự án còn lại hoàn thành trong tháng 8 và tháng 9 năm 2019. Riêng cầu Mỹ Thuận 2, do tính chất đặc biệt thời gian thiết kế dài hơn, dự kiến hoàn thành trong tháng 11/2019. Ngoài ra, Bộ Giao thông vận tải cũng đã phê duyệt đề cương, nhiệm vụ và dự toán chi phí khảo sát, thiết kế kĩ thuật cho 11/11 dự án.

Về kế hoạch lựa chọn nhà thầu và tổ chức lựa chọn nhà thầu khảo sát, thiết kế kĩ thuật, cắm cọc giải phóng mặt bằng: Bộ Giao thông vận tải đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu 11/11 dự án. Với 03 dự án đầu tư công thuộc các đoạn Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn và cầu Mỹ Thuận 2 đã lựa chọn xong nhà thầu tư vấn. Với 08 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, đã phát hành hồ sơ mời thầu 21 gói thầu/08 dự án. Về cơ bản, các gói thầu/dự án đã được đánh giá xong đề xuất kỹ thuật, dự kiến hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu trong tháng 02 năm 2019.

Về khung chính sách giải phóng mặt bằng các dự án: 03/11 dự án, bao gồm: QL45 - Nghi Sơn, Nha Trang - Cam Lâm và Vĩnh Hảo - Phan Thiết do đi qua một tỉnh nên không phải phê duyệt khung chính sách giải phóng mặt bằng. 08/11 dự án còn lại, bao gồm: Cao Bồ - Mai Sơn, Mai Sơn - QL45, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Cam Lộ - La Sơn, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Phan Thiết - Dầu Giây và cầu Mỹ Thuận 2 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khung chính sách. Theo đó, Bộ Giao thông vận tải đã có văn bản gửi các Tỉnh có dự án đi qua về dự kiến diện tích sử dụng đất và giao nhiệm vụ cho các Ban Quản lý dự án làm việc với địa phương.

Về việc thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng (hoặc giao nhiệm vụ cho tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ và tái định cư) cho các dự án: 10/11 dự án các địa phương đã thành lập các Hội đồng giải phóng mặt bằng. Riêng Dự án Phan Thiết - Dầu Giây qua 02 tỉnh Bình Thuận và Đồng Nai, tỉnh Đồng Nai đang chỉ đạo các huyện hoàn chỉnh thủ tục điều chỉnh Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng trên cơ sở kiện toàn lại Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng của Dự án đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết để thực hiện dự án theo đúng quy định.

Bộ Giao thông vận tải đã tiếp thu ý kiến đề xuất kiến nghị của các địa phương và sẽ triển khai chỉ đạo các Ban Quản lý dự án và các đơn vị thực hiện một số nhiệm vụ sau. Một là, sớm bàn giao hồ sơ cắm cọc giải phóng mặt bằng, cọc giải phóng mặt bằng để triển khai các bước tiếp theo (như mốc thời gian nêu trên). Hai là, sớm bố trí kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để chuyển đến các Hội đồng giải phóng mặt bằng và cung cấp mã dự án cho các địa phương để mở tài khoản phục vụ công tác giải phóng mặt bằng tại kho bạc các huyện. Ba là, chỉ đạo các cán bộ điều hành các dự án và giải phóng mặt bằng thường xuyên phối hợp với Ủy ban nhân dân, Hội đồng giải phóng mặt bằng cấp huyện, thị xã của các địa phương để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá cao nỗ lực của Bộ Giao thông vận tải và các địa phương trong việc phối kết hợp triển khai dự án. Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng ghi nhận và biểu dương lãnh đạo các địa phương đã rất tích cực, chủ động phối hợp chặt chẽ để triển khai thực hiện. Các địa phương đều đã thành lập được Hội đồng giải phóng mặt bằng do đồng chí Chủ tịch UBND trực tiếp phụ trách.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, những kết quả đã đạt được tuy rất quan trọng nhưng mới chỉ là khâu chuẩn bị, là cơ sở để thực hiện quá trình đầu tư dự án. “Còn rất nhiều việc phải làm”, Phó Thủ tướng khẳng định và nhấn mạnh mục tiêu phải triển khai nhanh, cơ bản hoàn thành vào năm 2020 - 2021. Muốn vậy, năm 2019 phải khởi công được một số đoạn, tuyến.

Trong giai đoạn này, cần đồng thời tập trung thực hiện tốt 3 nhiệm vụ trọng tâm là hoàn thiện thiết kế kỹ thuật; đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng và tiến hành công tác lựa chọn nhà thầu để thi công xây lắp. “Trong đó, công tác giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ đặc biệt, quyết định đến tiến độ thi công. Đây là trách nhiệm chính của các địa phương trên toàn tuyến”, Phó Thủ tướng khẳng định. “Không vì công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng mà ảnh hưởng đến tiến độ của dự án”, Phó Thủ tướng khẳng định quyết tâm và nhấn mạnh: “Bộ Chính trị, Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, nhân dân cả nước đang nhìn vào chúng ta, xem liệu chúng ta có làm được hay không?”, từ đó yêu cầu các bộ, ngành cần tập trung tối đa để triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng giao hàng loạt nhiệm vụ cho Bộ Giao thông vận tải và các địa phương. Trong đó, Phó Thủ tướng nhiều lần nhấn mạnh yêu cầu phải phối hợp chặt chẽ, trách nhiệm và hành động quyết liệt để đảm bảo tiến độ của Dự án. Cụ thể, Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm kiểm tra và chỉ đạo Chủ đầu tư, Ban QLDA và các cơ quan chức năng bảo đảm cung cấp đủ, kịp thời các tài liệu cần thiết và tiến độ thực hiện dự án cũng như kế hoạch phân bổ vốn cho công tác giải phóng mặt bằng.

Tổ chức triển khai ngay công tác cắm mốc giải phóng mặt bằng, mốc lộ giới theo hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng được phê duyệt, hoàn thành vào quý II/2019; phối hợp với các địa phương trong việc bảo đảm tiến độ lập, thẩm định, phê duyệt và công khai phương án chi tiết giải phóng mặt bằng theo quy định; thực hiện tốt chế độ phối hợp và cung cấp thông tin với chính quyền và các cơ quan có liên quan của địa phương, bảo đảm minh bạch các thông tin về dự án đầu tư, tư vấn, nhà thầu xây dựng; báo cáo kịp thời các tồn tại, vướng mắc về cơ chế chính sách ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành liên quan xem xét giải quyết, không làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án đầu tư.

Các bộ, ngành Trung ương khẩn trương thống nhất phương án giao vốn để các địa phương thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Ủy ban nhân dân các tỉnh nơi có dự án đi qua phải huy động toàn bộ hệ thống chính trị của địa phương vào cuộc thực hiện các nhiệm vụ chính là giải phóng mặt bằng, giao mặt bằng sạch cho các nhà thầu thi công; hỗ trợ, cung cấp các nguồn vật liệu cho dự án; bảo đảm an toàn, an ninh, không để xảy ra điểm nóng trong quá trình đầu tư dự án.

Chủ tịch UBND các địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo Chủ đầu tư dự án thành phần giải phóng mặt bằng và các ban, ngành của địa phương thực hiện tốt công tác tổ chức, tuyên truyền, vận động mọi tổ chức, cá nhân về tầm quan trọng, ý nghĩa của công trình; chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thực hiện giải phóng mặt bằng của dự án; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, hợp lý của người dân.

Khẩn trương triển khai ngay các thủ tục lựa chọn nhà thầu tư vấn, xây lắp phục vụ công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư và triển khai thực hiện ngay các gói thầu này; rà soát quy hoạch tái định cư, triển khai các thủ tục xây dựng các khu tái định cư; chỉ đạo triển khai các thủ tục về thu hồi đất, lập và trình duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đáp ứng tiến độ, yêu cầu. Phối hợp với chủ đầu tư dự án trong việc xác định và cắm mốc giới phạm vi giải phóng mặt bằng để tiếp nhận, quản lý và tổ chức thực hiện các bước tiếp theo của công tác giải phóng mặt bằng.

Tổ chức thực hiện kịp thời, đầy đủ, đúng trình tự và đúng tiến độ công tác lập hồ sơ, thông báo thu hồi đất, thẩm định, quyết định thu hồi đất, giao đất; lập, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Thực hiện ngay phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư sau khi có quyết định phê duyệt đáp ứng tiến độ yêu cầu.

Thực hiện tốt công tác giải quyết các kiến nghị, khiếu nại liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo đúng quy định của pháp luật (hạn chế tình trạng khiếu kiện phức tạp); kịp thời áp dụng các biện pháp hành chính theo quy định đối với các trường hợp vi phạm trong công tác giải phóng mặt bằng để bảo đảm tiến độ dự án.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng giao nhiều nhiệm vụ cho các bộ, ngành Trung ương, các địa phương nhằm sẵn sàng các phương án bảo đảm cung cấp vật liệu xây dựng (chủ yếu là đất, cát đắp nền đường và đá các loại) cho quá trình đầu tư, thi công. Phó Thủ tướng yêu cầu ngay sau Hội nghị, Bộ Giao thông vận tải tổng hợp, hoàn thiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ để thống nhất triển khai thực hiện./.